Każda firma, która ma zamiar wejść na chiński rynek i prowadzić na nim udane, długoterminowe interesy, musi zarejestrować swoje znaki towarowe. Dzięki temu uzyska ochronę przed naruszeniami praw wyłącznych, w szczególności przeciwko towarom podrobionym, które w kraju smoka są rozpowszechnione na szeroką skalę.

Zgodnie z chińskimi przepisami[1] znakiem towarowym mogą być np. słowa, rysunki, formy przestrzenne, kombinacje kolorów czy melodie, które odróżniają źródło pochodzenia oznaczonych produktów i nie są wyłączone z rejestracji na podstawie przepisów prawa. Znak towarowy dla Twojej firmy musi być unikalny i nie powinien przypominać żadnej organizacji, państwa lub flagi. Nie może być również funkcjonalny lub kolidować z wcześniejszymi prawami. CNIPA posiada internetową bazę danych, w której można sprawdzić, czy znaki towarowe są dostępne do rejestracji.

Istnieją dwie drogi uzyskania rejestracji znaku towarowego w Chinach. Każdy podmiot ubiegający się o znak towarowy może złożyć wniosek bezpośrednio w CNIPA (chińskim urzędzie ds. własności intelektualnej) lub za pośrednictwem WIPO (World Intellectual Property Organization, czyli Światowej Organizacji Własności Intelektualnej) i wyznaczyć Chiny jako terytorium ochrony.

Zgłoszenia WIPO przeznaczone dla Chin są często odrzucane z powodu problemów proceduralnych oraz niedopasowania podklas, ponieważ chiński system znaków towarowych i klas różni się od istniejących w większości innych krajów. W związku z tym odmawia się im ochrony, w przeciwieństwie do sytuacji, w której zostałaby ona przyznana w przypadku zgłoszenia tego samego znaku na poziomie krajowym w Chinach. Ponadto procedura zatwierdzania przez WIPO może trwać od dziewięciu do osiemnastu miesięcy, natomiast chińskie zgłoszenia krajowe są często zatwierdzane w krótszym czasie, czyli od sześciu do dziewięciu miesięcy.

Tak jak zostało już wspomniane, należy pamiętać, że Chiny dzielą produkty i usługi również na podklasy, które są nadawane każdej z 45 klas składających się na klasyfikację nicejską.

Strategicznie zaleca się jak najszerszy zakres ochrony, czyli rejestrację w jak największej liczbie klas i podklas, aby objąć zarówno obecny, jak i przyszły zakres działalności firmy i uniknąć niepotrzebnych problemów lub potencjalnych strat spowodowanych przywłaszczeniem znaku towarowego przez inny podmiot.

Przy tworzeniu planów na przyszłość należy wziąć pod uwagę okres minimum trzech lat od rejestracji, ponieważ po tym czasie, jeżeli nie rozpoczniemy rzeczywistego używania znaku na wskazanych produktach w obrocie, ryzykujemy utratę prawa do oznaczania ich znakiem.

W Chinach rejestracja znaków towarowych odbywa się według kolejności zgłoszeń tzw. system first-to-file. Wspomniana zasada oznacza, że ten, kto złoży wniosek jako pierwszy otrzymuje ochronę znaku towarowego, o ile nie ma podobnych wcześniejszych znaków. Przedsiębiorcy powinni zatem dokonywać rejestracji z odpowiednim wyprzedzeniem i bezwzględnie jeszcze przed rozpoczęciem działalności na chińskim rynku, również jeżeli jedynie eksportują lub importują towary.

Wchodząc na teren Chin ze swoim produktami, zagraniczne przedsiębiorstwa powinny mieć świadomość, że ich oznaczenia zapisane w alfabecie łacińskim mogą nie zapewniać pełnej ochrony przed naruszeniami. Inne przedsiębiorstwo, w celu obejścia ochrony, może zarejestrować ten sam lub pokrewny znak towarowy w alfabecie chińskim. W celu uniknięcia ewentualnych naruszeń zagraniczni wnioskodawcy muszą zarejestrować chińską wersję lub bezpośrednie tłumaczenie swojego znaku.

Koszt rejestracji znaku w Chinach

Opłata urzędowa za zgłoszenie znaku do rejestracji w jednej klasie wynosi 300 RMB (zgłoszenie w jednej klasie obejmuje max. 10 towarów/usług)[2]

Natomiast opłata urzędowa za zgłoszenie znaku do rejestracji w każdej dodatkowej klasie – 300 RMB.

Zgłoszenie dodatkowych towarów/usług w każdej klasie kosztuje 30 RMB (zgłoszenie każdego dodatkowego elementu powyżej 10 towarów/usług).

Do kosztów zgłoszenia znaków należy również doliczyć wynagrodzenie kancelarii prawnej w Chinach, ze względu na konieczność prowadzenia sprawy przez licencjonowanego prawnika chińskiego.

[1] Prawo znaków towarowych Chińskiej Republiki Ludowej z dnia 23.08.1982 (ostatnia nowelizacja z dnia 23.04.2019). Dostępne w internecie (tylko w wersji chińskiej): <https://www.cnipa.gov.cn/art/2019/6/25/art_95_28179.html>.

[2] Oficjalna nazwa waluty obowiązującej w Chinach – renminbi (人民币), w skrócie RMB. Zgodnie z kursem z dnia 31 marca 2023 roku, RMB stanowi 0,62 złotego.