Kilka dni temu media obiegła informacja, że pewna szczecińska firma zajmująca się m.in. produkcją kijów bejsbolowych wprowadziła na rynek kije bejsbolowe z kolorowym nadrukiem przedstawiającym Pomnik Małego Powstańca. Wczoraj Rzeczniczka Prokuratury Okręgowej w Szczecinie Małgorzata Wojciechowska poinformowała, że Prokuratura Rejonowa Szczecin-Niebuszewo wszczęła dochodzenie w sprawie rozpowszechniania cudzego utworu w postaci opracowania polegającego na umieszczaniu nadruku z wizerunkiem Małego Powstańca na kijach bejsbolowych przez przedsiębiorcę, który uczynił z tego stałe źródło dochodu.

Pomnik Małego Powstańca w Warszawie

Warszawa. Stare Miasto. Ulica Podwale. Pomnik Małego Powstańca. Twórcą pomnika jest Jerzy Jarnuszkiewicz. Jako student zaprojektował w 1946 roku rzeźbę „Dziecko – bohater”, która po niemalże 40 latach została wykorzystana jako model pomnika Małego Powstańca. Pomnik odsłonięto 1 października 1983 roku. Za duży hełm, za duże buty saperki, płaszcz, pistolet maszynowy przewieszony przez ramię – Pomnik Małego Powstańca to symbol upamiętniający Powstanie Warszawskie. Prawa autorskie do projektu Pomnika Małego Powstańca posiadają spadkobiercy rzeźbiarza Jerzego Jarnuszkiewicza.

„Patriotyczne” kije bejsbolowe

„Patriotyczne” kije bejsbolowe rozpowszechniane ostatnio w Internecie wpisują się w popularną ostatnio modę na symbole narodowe. Rynek patriotycznych gadżetów i odzieży wart jest już miliony złotych. Tym razem produkt oferowany przez szczecińską firmę oburzył nie tylko powstańców, ale także spadkobierców autora Pomnika Małego Powstańca. Sprawą zajęła się prokuratura.

„Piractwo praw autorskich”

Art.  116 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 666) stanowi, że kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Ust. 3 tego przepisu stanowi natomiast, że jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.

Rozpowszechnianie utworu bez uprawnienia – bez zgody twórcy lub innego uprawnionego podmiotu – osoby posiadającej prawa autorskie do utworu, zachodzi, gdy sprawca świadomie działa bez odpowiedniego zezwolenia.

Wciąż powszechne pozostaje rozpowszechnianie cudzych utworów bez ponoszenia kosztów wynikających z przestrzegania praw autorskich. Wytwarzanie, względnie, rozpowszechnianie produktów z naruszeniem praw własności intelektualnej (praw autorskich, pokrewnych, patentu, znaku towarowego, wzoru użytkowego) potocznie zwane „piractwem”, niestety wciąż stanowi popularną praktykę.

Często prywatne firmy wykorzystują cudze przedmioty praw własności intelektualnej zapominając o prawach twórców lub innych uprawnionych podmiotów. Istota powołanego przepisu odnosi się do ochrony praw majątkowych – interesów ekonomicznych twórców lub innych uprawnionych podmiotów. Przestępstwo, o którym mowa należy do kategorii przestępstw formalnych (bezskutkowych), co oznacza, że dla jego dokonania nie jest konieczne powstanie jakiegokolwiek uszczerbku w sferze interesów majątkowych podmiotów będących uprawnionymi z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych.

Czy sprawa „patriotycznych” kijów bejsbolowych z wizerunkiem Małego Powstańca trafi do sądu, przekonamy się już niebawem.

Wśród sprzedawanych „patriotycznych” kijów bejsbolowych znalazły się również, takie przedstawiające Znak Polski Walczącej. Powstańcza kotwica zastrzeżona jest ustawą z dnia 10 czerwca 2014 r. o ochronie Znaku Polski Walczącej. Publiczne znieważenie tego ważnego symbolu w kształcie kotwicy zagrożone jest karą grzywny. Odrębne postępowanie w tej sprawie prowadzi szczecińska policja. 

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa  oraz ma charakter wyłącznie  informacyjny. Stanowi  wyraz poglądów jego  autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie. ​​